Spis treści | 
awk
awk - służy do przeszukiwania plików w poszukiwaniu wzorca lub zależności oraz przetwarza odpowiadające im linie; może być używane do obróbki pól tekstowych i danych liczbowych. Wywołanie: awk [-Fx] program [parametry] [pliki] - gdzie program jest zbiorem instrukcji (w postaci: wzorzec {akcja})
Opcje: Fx - dzieli plik na rekordy i pola, gdzie x jest separatorem pól
cat
cat - umożliwia wyświetlanie i łączenie plików Wywołanie: cat [-suvte] [pliki] Opcje:
- e - tylko z opcją -v; wyświetla znak $ na końcu linii
 - s - nie wyświetla informacji o nie istniejących plikach
 - t - tylko z opcją -v; wyświetla znak tabulacji jako ^I
 - u - powoduje, że wyjście nie jest buforowane
 - v - pokazuje znaki niedrukowalne
 
Przykłady wykorzystania polecenia cat
- cat test.c
 
plik test.c jest wyświetlany na ekranie, przy czym zawartość ekranu jest przewijana aż do końca pliku
- cat test1 test2 > wynik
 
wyjście polecenia cat zostało przekierowane do pliku wynik , więc polecenie to utworzy plik wynik zawierający pliki test1 i test2
cmp
cmp - porównywanie zawartości dwóch plików; domyślnie wyświetla tyko pierwszą znalezioną różnicę. Wywołanie: cmp [-l -s] plik1 plik2 Opcje:
- l - wypisuje numer i wartości różniących się bajtów
 - s - nie informuje o różnicach
 
Kod wyjściowy polecenia cmp:
- 0 - pliki są identyczne
 - 1 - pliki różnią się
 - 2 - brak pliku lub brak praw dostępu do pliku
 
Przykłady wykorzystania polecenia cmp
- cmp test1 test2
 
- porównuje pliki test1 i test2 i wyświetla różnice między nimi (tzn. linię i numer różniących się znaków)
- cmp -l test1 test2
 
- wyświetla wszystkie różnice między plikami
cut
cut - służy do wycinania kolumn lub pól z pliku Wywołanie: cut -clista [pliki]cut -flista [-dznak] [-s] [pliki] Opcje:
- -clista - pozostawia wyszczególnione w liście kolumny
 - -flista - pozostawia wyszczególnione w liście pola
 - -dznak - znak jest separatorem pól
 - -s - pomija linie bez separatora pól
 
Przykłady wykorzystania polecenia cut
- cut -f1,5 -d' ' test1
 
wyświetla pola 1 i 5 z pliku test1 , przy czym przyjmuje się, że pola oddzielone są spacją ( -d' ' )
- cut -c5-10 test1
 
wyświetla kolumny od 5 do 10 z pliku test1
diff
diff - porównuje dwa pliki i pokazuje różnice między nimi Wywołanie: diff [-befh] plik1 plik2 Opcje:
- b - pomijanie znaków spacji i tabulatorów
 - e - tworzy zestaw instrukcji dla edytora ed, umożliwiający odtworzenie pliku plik2
 - h - niepełna informacja
 
Przykłady wykorzystania polecenia diff
- diff test1 test2
 
wyświetla różniące się linie w plikach test1 i test2 z bieżącego katalogu, przy czym linie z pliku test1 poprzedzane są znakiem ">" , zaś linie z pliku test2 poprzedzane są znakiem ">"
find
find - wyszukiwanie podanych plików w katalogach (wraz z podkatalogami) Wywołanie: find katalogi pliki - przeszukuje podane katalogi, aby znaleźć wymienione pliki, przy czym pliki może to być nazwa pliku, wzorzec nazwy, wielkość pliku, data ostatniej modyfikacji, itd.
grep
grep - wyszukuje w plikach linie z podanym wzorcem i wyświetla je Wywołanie: grep [-vclnbs] wzorzec [pliki] Opcje:
- v - wyświetlanie linii nie zawierających wzorca
 - c - wyświetlanie liczby zmienionych linii dla każdego pliku oddzielnie
 - l - wyświetlanie nazw plików, w których znaleziono line odpowiadające wzorcowi
 - n - poprzedza linię jej numerem
 - s - nie wyświetla komunikatów o błędach przy dostępie do plików
 - wzorzec - jedno słowo lub ciąg znaków
 
Przykłady wykorzystania polecenia grep
- grep 'pies' test
 
wypisuje wszystkie linie pliku test , które zawierają wyraz pies
- grep dom *
 
przeszukuje pliki znajdujące się w bieżącym katalogu w poszukiwaniu słowa dom i wyświetla znalezione linie wraz z nazwami plików
join
join - łączy odpowiadające sobie linie z dwóch plików. Domyślnie polem łączącym jest pierwsze słowo w każdej linii Wywołanie: join plik1 plik2 Przykłady wykorzystania polecenia join
- Polecenie
 
join test1 test2 łączy odpowiadające sobie linie z podanych plików, tzn. łączone są te kolejne linie, w których pierwsze słowo jest takie samo. Powtarzające się słowo jest wyświetlane tylko raz.
sed
sed - wykonuje zestaw poleceń edycyjnych na zawartości pliku Wywołanie: sed [-n] [-e skrypt] [-f plik_skryptu] [pliki] Opcje:
- n - nie wyświetla przetworzonych linii
 - e skrypt - zestaw poleceń, które mają zostać wykonane
 - f plik_skryptu - polecenia edycyjne są zawarte w plik_skryptu
 
split
split - dzieli plik na mniejsze części Wywołanie: split [-n] [plik[przedrostek]] Opcje:
- n - dzieli plik na części po n linii ; domyślnie n=100
 - przedrostek - pierwszy plik wyjściowy jest nazywany przedrostekaa, następny przedrostekab,
 
itd; domyślnie przedrostek=x Przykłady wykorzystania polecenia split
- Polecenie
 
split -10 test ts podzieli plik test na części po 10 linii, przy czym pierwsze 10 linii jest kopiowane do pliku tsaa , następne 10 do pliku tsab , itd.
- split test
 
podzieli plik na części po 100 linii, przy czym kolejne części będą zapisywane do plików aa, ab, ac , itd.
tail
tail - wyświetla końcowe linie pliku Wywołanie: tail [+/-liczba[lc]] [nazwa_pliku] Opcje:
- +liczba - wyświetla podaną liczbę linii od końca pliku
 - -liczba - wyświetla linie, zaczynając od linii o podanym numerze do końca pliku
 - l - liczba oznacza linie
 - c - liczba oznacza znaki
 
Przykład wykorzystania polecenia tail
- tail nazwa_pliku
 
- wyświetla ostatnie 10 linii pliku nazwa_pliku
- tail +100 nazwa_pliku
 
- wyświetla ostatnie 100 linii pliku nazwa_pliku
paste
paste - pozwala na łączenie kolejnych linii jednego pliku lub odpowiadających sobie linii z różnych plików. Wywołanie:
- paste [-dznaki] pliki
 
- łączy odpowiadające sobie linie z podanych plików w jedną i wysyła ją na standardowe wyjście, przy czym między łączone linie wstawiane są kolejne znaki
- paste -s [-dznaki] pliki
 
- każda linia pliku jest dodawana do poprzedniej
pg
pg - dzieli oglądany tekst na strony wielkości jednego ekranu Wywołanie: pg [-opcje] [pliki] Opcje:
- e - nie zatrzymuje się po każdej stronie
 - f - nie dzieli linii
 - +numer - zaczyna wyświetlać od linii o podanym numerze
 
Przykłady wykorzystania polecenia pg
- pg test1.c test2.c
 
wyświetla najpierw zawartość pliku test1.c po czym wypisuje komunikat EOF, przyciśniecie klawisza enter powoduje wyświetlenie zawartości pliku test2.c
- Poruszanie się po pliku:
 - 10
 
- do przodu do 10 ekranu
- +10
 
- do przodu o 10 ekranów
- -5l
 
- 5 linii do tyłu
- enter
 
- do przodu o jeden ekran
- skok
 
- do następnej linii z napisem skok
more
more - wyświetla zawartość pliku Przykłady wykorzystania polecenia more
- more test.c
 
powoduje wyświetlenie zawartości pliku test.c , przy czym wyświetlany jest jeden ekran, a wyświetlenie kolejnego ekranu następuje po wciśnięciu spacji