Pliki katalogi, systemy plików


Spis treści

cd

cd - służy do zmiany katalogu bieżącego

Wywołanie:

cd [nazwa_katalogu]

Wywołania specjalne:

  • cd - powrót do własnego katalogu
  • cd .. - powrót do katalogu nadrzędnego
  • cd / - przjeście do katalogu głównego

Przykłady wykorzystania polecenia cd:

  • Gdy katalogiem domowym użytkownika jest katalog /user/jankowalski/ to wpisanie przez tego użytkownika polecenia cd spowoduje przejście do katalogu /user/jankowalski/
  • Użytkownik znajduje się w katalogu /user/local/bin/, wpisanie polecenia cd .. spowoduje, że katalogiem bieżącym stanie się katalog< /user/local/.
  • Aby przejść do katalogu /apl/abaqus/bin/ należy wpisać komendę:
cd /apl/abaqus/bin

chmod

chmod - ustalanie praw dostępu do pliku lub katalogu

Wywołania: - chmod xyz plik(i) przy czym x, y, z mogą być równe 4 (prawo do czytania), 2 (prawo do pisania) lub 1 (prawo do wykonywania) lub sumie wymienionych praw. x nadaje prawa dla właściciela pliku, y - dla grupy, do której właściciel należy, zaś z ustala, jakie prawa mają pozostali użytkownicy. - chmod litera operator prawa plik(i) , gdzie:

  • litera - czyje prawa są zmieniane: u - właściciela, g - grupy, o - pozostałych

użytkowników

  • operator - czy prawa są nadawane (+), czy też zabierane -
  • prawa - jakie prawa są zmieniane: r - do czytania, w - do pisania, x - do

wykonywania Tylko właściciel pliku i root mogą zmieniać prawa dostępu. Przykład wykorzystania polecenia chmod

  • chmod 744 test

- nadaje właścicielowi wszystkie prawa, zaś grupie i pozostałym użytkownikom tylko prawo do czytania pliku test

  • chmod g+x test

- dodaje grupie prawo do wykonywania pliku test

  • chmod o-w test

- zabiera pozostałym użytkownikom prawo pisania do pliku test

chown

chown - służy do zmiany właściciela pliku lub katalogu

Wywołanie: chown nazwa_właściciela nazwa_pliku

Należy uwzględnić, że tylko właściciel pliku (lub katalogu) i root mogą zmienić właciciela tegoż pliku/katalogu.

Przykłady wykorzystania polecenia chown

  • Komenda

chown jankowalski plik1 powoduje, że jankowalski zostaje właścicielem pliku plik1

cp

cp - kopiowanie plików

Wywołanie:

cp nazwa_pliku nowy_plik - skopiowanie zawartoci pliku nazwa_pliku do pliku nowy_plik

cp nazwa_pliku nazwa_katalogu - skopiowanie pliku nazwa_pliku do katalogu nazwa_katalogu

Przykłady wykorzystania polecenia cp

  • cp test1 test2

powoduje skopiowanie zawartoci pliku test1 do pliku test2 , przy czym jeli nie było takiego pliku (w bieżącym katalogu), to plik test2 jest tworzony, a jeśli taki plik był, to jego zawartość jest kasowana i wpisuje się do niego zawartość pliku test1

  • Komenda

cp test1 /user/jankowalski/testy/test2 spowoduje skopiowanie zawartości pliku test1 , znajdującego sią w bieżącym katalogu do pliku test2 , który znajduje się (lub zostanie stworzony) w katalogu /user/jankowalski/testy/

  • Komenda

cp *.c /user/jankowalski/zrodla/ spowoduje skopiowania wszystkich plików z rozszerzeniem c do katalogu /user/jankowalski/zrodla/

df

df - pokazuje ilość wolnego miejsca w systemie plików

Wywołanie: df [-h] [system plików]

Wywołanie specjalne: df - pokazuje ilość wolnego miejsca na dysku

Opcja -h pokazuje objętości w postaci czytelniejszej dla człowieka .

Przykłady wykorzystania polecenia df

  • df -h

wyświetla informację o łącznej wielkości systemu plików

du

du - podaje, ile miejsca zajmują wymienione katalogi lub pliki

Wywołanie: du [-ars] [nazwa_pliku(ów)]

Opcje:

  • a - akceptuje nazwy plików i katalogów
  • r - podaje informacje o plikach, których nie można otworzyć
  • s - wyświetla łączną wielkość wymienionych plików i katalogów

Przykłady wykorzystania polecenia cp

  • Polecenie

du testy powoduje wyświetlenie, ile miejsca zajmuje katalog (lub plik) testy

  • Polecenie

du -k pliki/ powoduje wyświetlenie wielkości (w kilobajtach) wszystkich plików i katalogów znajdujących się w katalogu pliki/

ln

ln - pozwala przypisać dodatkową nazwę do pliku

Wywołanie: ln [-f] plik1 plik2 - tworzy dodatkową nazwę plik2 dla plik1

Opcja: f - nie zadaje pytań Przykłady wykorzystania polecenia ln

  • ln test1.c test2.c

tworzy w bieżącym katalogu nazwę pliku test2.c , który odnosi się do tego samego pliku, co test1.c

  • ln /usr/jankowalski/*.c /usr/malinowski/.

dołącza do katalogu /usr/malinowski/ pliki z rozszerzeniem .c z katalogu /usr/jankowalski/

  • ln /usr/jankowalski/test /usr/malinowski/

dołącza do katalogu /usr/malinowski/ katalog test znajdujący się w katalogu /usr/jankowalski/

ls

ls - wyświetla nazwy plików i katalogów z katalogu bieżącego

Wywołanie: ls [-alit] [pliki] [katalogi]

Opcje:

  • a - wyświetla wszystkie pliki
  • l - wyświetla dodatkowo dane o prawach dostępu, nazwę właściciela, nazwę grupy,

wielkość w bajtach, czas ostatniej modyfikacji

  • i - poprzedza każdy plik jego numerem i-węzła
  • t - sortuje według czasu ostatniej modyfikacji

Przykłady wykorzystania polecenia ls

  • Polecenie

ls -al powoduje wyświetlenie wszystkich (także ukrytych) plików i katalogów znajdujących się w bieżącym katalogu

  • ls -x

wyświetla, posortowane w wierszach, pliki i katalogi z bieżącego katalogu

  • ls -x

wyświetla nazwy plików, poprzedzając je wielkością plików (w jednostkach po 512 bajtów)

mkdir

mkdir - tworzy katalog o podanej nazwie

Wywołanie: mkdir nazwa_katalogu

Przykłady wykorzystania polecenia cp

  • Polecenie

mkdir TEST powoduje utworzenie katalogu TEST w bieżącym katalogu

  • mkdir /user/jankowalski/TEST

tworzy katalog TEST w katalogu /user/jankowalski/

mv

mv - zmiana nazwy podanego pliku (wywołanie: mv plik nowa_nazwa) lub przeniesienie pliku do podanego katalogu

Wywołanie: mv plik katalog

Przykłady wykorzystania polecenia mv

  • Polecenie

mv test.c stary.c zmienia nazwę pliku test.c na stary.c

  • mv test.c /user/local/jankowalski/

powoduje przeniesienie pliku test.c do katalogu /user/local/jankowalski/ przy czym nazwa pliku pozostaje bez zmian

  • mv test.c /user/local/stary.c

powoduje przeniesienie pliku test.c do katalogu /user/local/ z jednoczesną zmianą nazwy pliku na stary.c

pwd

pwd - podaje nazwę bieżącego katalogu Wywołanie: pwd Przykłady wykorzystania polecenia pwd

  • Jeśli użytkownik, będąc w katalogu

/user/jankowalski/DANE/ wpisze polecenie pwd , to zostanie wyswietlona nazwa bieżącego katalogu, czyli: /user/jankowalski/DANE/

rmdir

rmdir - umożliwia kasowanie katalogów, wyświetlając ostrzeżenie przy próbie skasowania katalogu, który nie jest pusty. Wywołanie: rmdir [-ps] katalog(i) Opcje:

  • -p - kasuje podane katalogi oraz katalogi nadrzędne, które staną się puste
  • -s - blokuje wypisywanie komunikatów

Przykład wykorzystania polecenia rmdir

rmdir TESTY - kasuje katalog TESTY tylko wtedy, gdy jest on pusty.

rm

rm - kasuje podane pliki lub katalogi

Wywołanie: rm [-opcje] pliki

Opcje:

  • f - kasuje plik bez dodatkowych pytań
  • r - do kasowania katalogów
  • i - kasując, żąda potwierdzenia, że można skasować

Przykłady wykorzystania polecenia rm

  • rm test

powoduje skasowanie pliku (z bieżącego katalogu) o nazwie test

  • rm /user/jankowalski/test.c

kasuje plik test.c z katalogu /use/jankowalski/

  • rm -r DANE/

skasuje katalog o nazwie DANE

umask

umask - zmiana maski praw dostępu do pliku (opcja wykorzystywana tylko przy tworzeniu pliku)

Wywołanie: umask [aaa] gdzie a=0,1,2...7

  • a=1 - prawo do wykonywania danego pliku
  • a=2 - prawo do pisania
  • a=4 - prawo do czytania
  • a=6 - czyli 2+4 oznacza prawo do pisania i czytania

Maska praw oznacza, które prawa mają zostać natychmiast cofnięte. Zwykle jest to 0022 . Tak więc prawa dostępu do pliku są różnicą pomiędzy prawami początkowymi (domyślnymi) a maską praw. Maska aaa to trzycyfrowa liczba ósemkowa, w której pierwsze a oznacza prawa właściciela pliku, drugie - prawa grupy, trzecie a - prawa innych użytkowników. Przykłady wykorzystania polecenia umask

  • umask

(użyte bez żadnego argumentu) wyświetla aktualną wartość maski